از نظر روانشناسی ، عوامل بروز رفتارهای غیر عادی به خارجی و داخلی تقسیم می شود ، عوامل خارجی به عوامل جسمانی مانند عفونت ها ، مسمومیت ها ، ضربه های مغزی ، تغذیه بد ، اکسیژن غیر کافی و استرس های روانی اجتماعی، عوامل داخلی نیز به دو گـروه ارثی ( علم ژنتیک شناسی ) و سرشتی ( شخصیت و صفات جسمانی و خصوصیات خلقی ) تقسیم میگردد .
آنچه بیشتر مورد توجه روانشناسان جرم شناس قرار گرفته ، اثر مسائل دوران کودکی در هنجار یا ناهنجاریهای بعد از آن میباشد .در اثر محرومیت از محبت کافی پدر و مادر ، فقر و محرومیت از تغذیه مناسب ،طلاق و جدایی پدر و مادر ، فوت یکی از ابوین یا هر دوی آنها ، اختلافات زناشویی ، تربیت سخت و قوانین سنگین خانواده ، تنبیه بدنی و جسمی ، تحقیر و سرزنش مدام به کودکان،تبعیض در بین کودکان،عدم توجه به نیازهای کودکان با بروز و ظهور یک یا چند موضوع فوق و عدم درمان کودک ، فرد به تدریج تبدیل به شخصیتی پرخاشگر ، انتقامجو ، قانون شکن و 0000 خواهد گردید .
اینکه افراد فوق دارای چه شخصیت ناهنجاری میشوند نیز موضوع علم روانپزشکی کیفری ، بوده در مورد نحوه رفتار در سنین مختلف نیز نظـرات متفاوتی ابراز گردیده است.دردین مقدس ما نیز به تربیت افراد بخصوص در سنین کودکی توجه بسیار شده است چنانکه پیامبر اکرم(ص) دوران تربیت فرد را به سه گروه سنی تقسیم کرده و فرموده اند که نحوه رفتار در هر سن باید متفاوت باشد.
دوره اول از تولد تا هفت سالگی : که این دوره باید از اعمال هر گونه خشونت کلامی و فیزیکی جدا خودداری گرددزیرا که چه شخصیت فرد در این دوران دوام و قوام یافته ، و در آینده طفل بسیار موثر میباشد . دوره دوم 7 سالگی یا 14 سالگی : در این سن کودک به تعارض بین منافع شخصی و اجتماعی رسیده ، در این دوره باید بیاموزد که حقوق شخصی او مـوقعـی مورد احترام دیگران قرار میگیرد ، که به حقوق دیگران احترام گذاشته ، و منافع فردی خود را به پای حقوق و منافع جمعی فدا و صرفنظر نماید .
دوره سوم 14 سالگی تا 21 سالگی : در این سن شخصیت فرد قوام یافته و به تدریج وارد اجتماع میشود ، در این دوره والدین باید با ارائه مسؤولیت و انجام رفاقت و دوستی ، راه را برای تکامل شخصیت فرد باز نمایند .همانطور که ملاحظه می شود تربیت فرد در کودکی نوجوانی و ایجاد آرامش روانی برای فرد از مهمترین عوامل کاهش جرم به شمار می آید.فردی که در کودکی با تعالیم دینی آشنا گردیده و به خدا بعنوان یگانه نیروی برتر که همواره مراقب و مواظب اعمال و رفتار وی است می نگرد.در مشکلات زندگی نیز احساس تنهایی نکرده و با تکیه بر وجود مهربان خدا و استعانت از وی و نیز ترس از خشم الهی بر مشکلات غلبه کرده و کمتر به فکر ارتکاب به کارهای خلاف می افتد.
آری (الا بذکر اللّه تطمئن القلوب) دل پایگاه نفس آدمی است و آنگاه که دل آرام گیرد، نفس انسان نیز اطمینان مییابد. نماز خواندن و انجام عبادتهایی مانند روزه ، برای فرد آرامش روانی پدید میآورد و دل مؤمن را امنیت میبخشد، آن هایی که توفیق بیشتری در برگزاری نمازوروزه دارند ، به آرامش بیشتری نیز دست می یابند.در اینجا مرور مختصری بر تاثیرات مذهب و انجام عبادات در رفتار فرد بخصوص برکاهش جرم و جنایت خواهیم داشت.